Rusiyanın Ukraynanı işğalından sonra buğdanın qiyməti 14 ilin pik həddinə yüksəldi, İngiltərə isə taxıl daşıyan Ukrayna bandajlı yük gəmilərini qorumaq üçün hərəkətə keçdi.
Bildirilib ki, Britaniya Ukraynanın taxıl daşıyan yük gəmilərini qorumaq üçün Qara dənizə hərbi gəmilər göndərmək barədə müttəfiqləri ilə danışıqlar aparır. İngiltərənin “The Times” qəzeti bu addımla İngiltərənin Odessadan Bosfor boğazında “qoruyucu dəhliz” yaradaraq, həftələr ərzində Rusiyanın blokadasını yarmağı hədəflədiyini yazıb.
Bu yaxınlarda Birləşmiş Ştatlar həmçinin Rusiyanın limanların blokadasını yarmaq və gözlənilən ərzaq böhranının qarşısını almaq üçün Ukraynaya uzun mənzilli gəmi əleyhinə raketlər göndərmək planı üzərində işlədiyini açıqlayıb.
İngiltərənin xarici işlər naziri Liz Trussın İngiltərənin gündəmə gətirdiyi Bosfor boğazından Odessaya qədər uzanan dəhliz layihəsi ilə bağlı bəzi NATO ölkələrinin qapısını döydüyü də bildirilib. Litvanın xarici işlər naziri Qabrielius Landsbergis də taxıl ixracından asılı olan ölkələrin planda iştirakını gözlədiklərini açıqlayıb.
Liz Truss
Buğda qıtlığından ən çox əziyyət çəkən Misirin koalisiyada iştirak edəcəyi gözlənilir. Bildirilir ki, əməliyyat çərçivəsində Britaniya limanda və regionda minaları təmizləməyi, Ukraynanı Rusiyanın hücumundan qorumaq üçün daha uzun mənzilli silahlarla təmin etməyi hədəfləyir. Xatırladaq ki, dünən ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Austin 20 ölkənin qəbul etdiyi təhlükəsizlik paketi çərçivəsində Danimarkanın sahillərini müdafiə etmək üçün Ukraynaya zıpkın raketləri göndərəcəyini açıqlayıb.
Təxminən 200 mil mənzilli gəmi əleyhinə raketlər Ukrayna limanlarını və Qara dənizin şimal-qərb hissəsini mühasirəyə alan Rusiya gəmilərini hədəf almağa imkan verəcək. Ukrayna rəsmilərinin sözlərinə görə, hazırda Rusiyanın Qara dənizdə altı gəmisi və iki sualtı qayığı var. Litvanın xarici işlər naziri Landsberqis bildirib ki, avtomobil və ya dəmir yolu kimi alternativlər müzakirə olunur, lakin ruslar Ukraynanın taxıl ixracatını pozduğu üçün bunlar kifayət etməyəcək. Ona görə də ölkələr ən yaxşı yolun Qara dənizdən keçdiyinə inanırlar.
İngiltərə planı ilə Qara dənizə yerləşdirilən gəmi və təyyarələr sayəsində Ukrayna taxıl gəmiləri Odessa limanını tərk edərək Boğaza çata biləcək. "Bizim etməli olduğumuz şey bu qlobal ərzaq təhlükəsizliyi probleminin öhdəsindən gəlməkdir. Böyük Britaniya taxılın Ukraynadan çıxarılması üçün dərhal həll yolu üzərində işləyir”,-deyə Truss bildirib.
Diplomatik mənbə bildirib ki, beynəlxalq ictimaiyyət Odessadan taxıl daşıyan gəmiləri müşayiət etmək üçün hərbi gəmilərin göndərilməsini dəstəkləyir. Ukrayna lideri Vladimir Zelenski isə bildirib ki, müttəfiqlərlə, o cümlədən ABŞ, Aİ və Böyük Britaniya ilə danışıqlar aparırlar. “Biz təhlükəsiz dəhlizlə bağlı razılığa gəlməliyik. Biz Baltikyanı ölkələrlə onların limanlarından istifadə etmək barədə danışırıq”,- deyə Zelenski əlavə edib.
Lakin “The Times” qəzetinə danışan adı açıqlanmayan yüksək vəzifəli məmur bildirib ki, “Rusiya ilk növbədə belə bir əməliyyatı qəbul etməlidir. Çünki Rusiyanın icazəsi olmadan buna cəhd etmək yeni insident riskini artıracaq”.
Həmin şəxs bildirib ki, Moskva administrasiyası gəmilərin Odessadan çıxmasına icazə verilməsi xahişini indiyədək rədd edib. Onun sözlərinə görə, əgər ruslar gəmilərin getməsinə imkan verəcək əməliyyatla razılaşsalar, sanksiyaların yenidən müzakirəsi kimi “bir növ dönüş gözləniləcək”.
O əlavə edib ki, əməliyyat minalara və blokadaya görə riskli olacaq. Çünki Rusiya dəniz qüvvələrinin sahildən uzaqda olmasına baxmayaraq, bölgəyə həssas raketlərlə nəzarət edir.
Türkiyənin gəmilərin təhlükəsiz keçə bilməsi üçün zəmanət verməli olacağı da vurğulanıb. Bildirib ki, Ukraynanın işğalından sonra Ankara rəhbərliyi İstanbul və Çanaqqala boğazlarını bütün döyüş gəmilərinin üzünə bağlayıb.
Ukrayna baş nazirinin müavinlərindən olan Yuliya Svırıdenko Böyük Britaniyada yerləşən BBC-yə deyib ki, dünya dəniz limanlarının blokadasını aradan qaldırmağa kömək etməlidir və bu nöqtədə hərbi maşınların lazım ola biləcəyini eyham edib. “Bu gəmiləri ixrac edə bilmək üçün tərəfdaşlarımızdan zəmanət lazımdır. Təbii ki, bir dəfə yox, daima”,-deyə Svırıdenko vurğulayıb.
Qeyd edək ki, Avropanın çörək səbəti adlandırılan Ukrayna hər il böyük miqdarda ərzaq istehsal edir. Hazırda ölkə limanlarında milyonlarla ton taxıl ixracı gözlədiyi halda, mövsüm məhsulu ilə bu taxıllara milyonlarla ton yeni taxıl əlavə olunacaq. Ehtiyatların ixrac oluna bilməməsi dünya ərzaq qiymətlərində ciddi artıma səbəb olmaqla yanaşı, aclıq xəbərdarlığına da səbəb olub. Bundan əlavə, Ukrayna son həftələrdə Rusiyanın limanları işğal etməsi səbəbindən ixrac edilə bilməyən 20 milyon ton buğda olduğunu açıqlayıb. Avropa İttifaqı Komissiyası isə Ukraynaya dəstək verəcəklərini və bir sıra fəaliyyət planlarını açıqlayıb.
Leyla, Bizimyol.info
Facebook